Karargahın içinde: "Kudüs düştü!" sözü ölüm haberi gibi yayıldı. Daha şimdiden Beyrut'a, Şam'a, Halep'e göz yaşlarımızı hazırlamak lazımdı.
Artık yalnız Anadolu'yu ve İstanbul'u düşünüyorduk. İmparatorluğa, onun bütün rüyalarına ve hayallerine, Allahaısmarladık!
....
İstasyonda bir kadın durmuş, gelene geçene:
-Benim Ahmed'i gördünüz mü? diyor.
Hangi Ahmed'i? Yüz bin Ahmed'in hangisini?
Yırtık basmasının altından kolunu çıkararak, trenin gideceği yolunun aksini gösteriyor:
-Bu tarafa gitmişti,diyor.
O tarafa? Aden'e mi, Medine'ye mi, Kanal'a mı, Sarıkamış'a mı, Bağdad'a mı?
Ahmed'ini buz mu, kum mu, su mu, skorpit yarası mı, tifüs biti mi yedi? Eğer hepsinden kurtulmuşsa, Ahmed'ini görsen, ona da soracaksın: Ahmed'imi gördün mü?
Hayır... Hiç birimiz Ahmed'ini görmedik. Fakat Ahmed'in her şeyi gördü. En alasından cehennemi gördü.
....
Ahmed'i ne için harcadığımızı bir söyleyebilsek, onunla ne kazandığımızı bir anaya anlatabilsek, onu övündürecek bir haber verebilsek... Fakat biz Ahmed'i kumarda kaybettik!
....
Birinci Dünya Savaş'ından Falih Rıfkı Atay'ın kaleminden bir anı. Cemal Paşa komutasındaki ordu Suriye cephesinde İngilizlere yenilmiş dönerken.
Zeytindağı Nerededir?
Kudüs'un doğusunda bir tepedir.
....
Bir Tük Kudüs'ü yoktu. Bir Arap Kudüs'ü var mıydı? Hayır. Ne Katolik, ne Ortodoks, ne de Yahudi Kudüs'ü! Kudüs Haçlı alemli, Davud mühürlü sancaklar altında göze görünmez orduların sessizce alıp verdikleri bir yer.
....
Şuradaki yazımda da bahsettiğim gibi Falih Rıfkı Atay Birinci Dünya Savaş'ı anılarını Zeytindağ'ı kitabında yazmış. Her satırında giden her Ahmed için içiniz sızlaya sızlaya okuyacağınız bir kitap.
Bir imparatorluk nasıl gümbür gümbür enkaza döner, bir millet göz göre göre nasıl felakete sürüklenir? Yanlış hesaplar, yanlış kanunlar daha da vahimi kanunsuzluklarla bir son nasıl hazırlanır sorusunun cevabı var bu kitapta.
Dahası bu millet böyle bir enkazı kaldırmış, yerine Cumhuriyet'i kurmuş,
Israrla okumanızı öneririm...
Sevgiler...
